Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 2012

Λεωνίδας Κύρκος-2

Τα αποσπάσματα που ακολουθούν είναι από το αυτοβιογραφικό βιβλίο του Λεωνίδα Κύρκου,
που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις "ΕΣTΙΑ" με τίτλο
"Στιγμές από την προσωπική μου διαδρομή"


Η «ΕΝΑΤΗ» ΤΟΥ ΜΠΕΤΟΒΕΝ
Χρόνια της μεταπολίτευσης. Στη συγκέντρωση του ΚΚΕ εσωτερικού στην Ομόνοια,
που είχε κάνει εντύπωση, μια έκπληξη περίμενε τους πολυπληθείς ακροατές.
Σαν προανάκρουσμα της ομιλίας μου ξεχύθηκαν από τα μεγάφωνα ήχοι πρωτάκουστοι
σε λαϊκή  συγκέντρωση. Σιγά σιγά, το πρώτο άκουσμα διαδέχτηκε μια διάχυτη συγκίνηση.
Η μελωδία συνάρπασε τους ακροατές και τους μέθυσε. Και όταν η ορχήστρα τελείωσε, ακολούθησε ένα χαρούμενα ξέσπασμα από φωνές και χειροκροτήματα.
Ηταν η περίφημη "ωδή της χαράς", από την "Ένατη Συμφωνία" ταυ Μπετόβεν.
Το κοινό, απλοί άνθρωποι, εργαζόμενοι, αποδείχτηκαν εξαιρετικά δεκτικοί, με υψηλό δείκτη πολιτισμού, διαψεύδοντας όσους είχαν φόβους και αντιρρήσεις. «Τι τη Θέλεις την "ενάτη", ποιος θα την καταλάβει; 0 λαός μας δεν έχει τη μουσική παιδεία να τη δεχτεί. Πώς ταιριάζει με την ομιλία; Δεν έχει ξαναγίνει». Μα γι' αυτό, το πείραμα χρειάζεται. Το ΚΚΕ εσωτερικού είναι παντού πρωτοπόρο. Δεν φέρνουμε μόνο την κομμουνιστική ανανέωση, αλλά κι ένα νέο άνεμο πολιτισμού. Όλοι οι μεγάλοι είναι δικοί μας! Πραγματικά, το πείραμα πέτυχε. Από τότε, όσοι άκουγαν την «Ωδή» έλεγαν: το ΚΚΕ εσωτερικού. Αργότερα μας ακολούθησε το ΠΑΣΟΚ. Το τραγούδι ήταν από τα "Κάρμινα Μπουράνα" του Όρφ. Καμία σχέση.
Η επιμονή μου, όμως, στην "Ενάτη" έχει μια βιωματική σχέση με τη ζωή μου. Το 1949 ήμασταν με τον Μανώλα Γλέζο και άλλους στις φυλακές Αβέρωφ. Μόλις είχαμε καταδικαστεί σε θάνατο παμψηφεί από το Έκτακτο Στρατοδικείο της Αθήνας, για την απόπειρά μας να διαφύγουμε στον Δημοκρατικό Στρατό. Μαζί μας ήταν η αρραβωνιαστικιά μου -τότε- Καλλί (ισόβια), ο Τσερέπας (εις θάνατον), ο Στέλιος Δαμιανίδης, δάσκαλος από τις Σέρρες (εις θάνατον), ο Κωνσταντίνος Προβελέγγιος, πολιτικός μηχανικός (ισόβια), ο Γιάννης Πουρνάρας, εκδότης και άλλοι. Εμάς, τους τέσσερις μελλοθανάτους, μας πήγαν, μόλις φτάσαμε στη φυλακή, στον «Γολγοθά» (έτσι είχαν ονομάσει οι κρατούμενοι έναν υπόγειο χώρο στο παράρτημα των Φυλακών Αβέρωφ, όπου βάζανε τους υποψήφιους για εκτέλεση, για να τους χωρίζουν από τους άλλους πολιτικούς κρατούμενους»). Πρώτο κελί ήταν ο Μανώλης Γλέζος, δεύτερο εγώ, στα άλλα οι υπόλοιποι δύο.
Έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών,Μάρτιος 1949.
Ο Λεωνίδας Κύρκος στη δεύτερη σειρά
μαζί με τον Μανώλη Γλέζο,τον Άγγελο Διαμαντόπουλο
και τον Κώστα Προβελέγγιο.
Στην πρώτη σειρά η Καλλί Σμπαρούνη,
σύζυγος του Λεωνίδα

Όταν βρόντηξε η πόρτα πίσω μου, προσπάθησα να προσανατολιστώ στο κακοφωτισμένσ κελί. 'Ενα βρομερό στρώμα στο πάτωμα, με μια επίσης βρομερή κουβέρτα, φεγγίτης για αγέρα δεν υπήρχε, ένα σπασμένο ουροδοχείο -αληθινός προθάλαμος της Κόλασης. Σαν συνήλθα, χτύπησα συνθηματικά τον τοίχο του Μανώλη. Μου απάντησε σε λίγο, «Βγες στο "Ιούδα", μου φώναξε (Έτσι είχαν βαφτίσει οι κρατούμενοι την τρύπα στην πόρτα απ' όπου ελέγχουν οι φύλακες τι κάνει ο κρατούμενος). Βγήκα. "Αν ζούμε αύριο το πρωί, ραντεβού εδώ να τα πούμε μόλις φύγουν οι φύλακες".
Περπάτησα λίγο πάνω-κάτω για να ξεμουδιάσω και να ζεσταθώ. Κι όταν άκουσα αμυδρά το καμπανάκι της φυλακής, που σήμαινε κλείσιμο στα κελιά και κατάκλιση, άπλωσα στο βρομερό στρώμα μια μεγάλη πετσέτα που κουβαλούσα και σε λίγο προσπάθησα να ξαπλώσω. Ήμουνα πολύ κουρασμένος από την ταλαιπωρία και τις συγκινήσεις της ημέρας, κι έτσι δεν άργησα να κοιμηθώ. Στον ύπνο μου έβλεπα τη ζωή μου και τις τελευταίες μέρες που πέρασα, τη μάνα μου με τα πρησμένα μάτια από το κλάμα, τον πατέρα μου κρατούμενο στις φυλακές των Βούρλων να διαβάζει και να ξαναδιαβάζει με λυγμoύς το μικρό σημείωμα που του είχα στείλει με τους άλλους συγκρατούμενούς μου:
"Έχεις φιλήσει για τελευταία φορά πολλά παιδιά που φύγαν χορεύοντας για το απόσπασμα. Τελευταία, τα Σαμιωτάκια, που έλεγες. Σφίξε την καρδιά σου και δώσε κουράγιο στη Γιαννούλα» (τη μάνα μας) ,τον Τάκη και τον Κώστα. Καταλαβαίνεις πως δεν είχα άλλη επιλογή. Σ' ευχαριστώ για όσα με δίδαξες. Σε χαιρετώ σαν πατέρα και σαν ηγέτη".
Δεν βάσταξα. Ξύπνησα. Το κρύο με περόνιαζε. Και, μ' όλο το κρύο, είχα μουσκέψει από τον παγωμένο ιδρώτα. Άλλαξα θέση και προσπάθησα να συγκεντρωθώ στον ύπνο για να 'μαι ξεκούραστος και γαλήνιος όταν...
Πέρασε φαίνεται αρκετή ώρα, το κελί γέμισε από ένα αρρωστημένο φως, που έμπαινε από τον "Ιούδα" της πόρτας και τις χαραμάδες. Σε λίγο άκουσα τη χαμηλή φωνή του Μανώλη: "Λιόντια, ε, Λιόντα! Ζούμε. Τσιμπήσου να βεβαιωθείς". 
"Ζούμε, Μανώλη μου, να μηνύσουμε στα παιδιά απάνω να μην αγωνιούν. Άκου λοιπόν".
Τα "απάνω" ήταν οι πολιτικοί κρατούμενοι των παραπάνω ορόφων. Έγλειψα τα χείλη μου και έβαλα τα δυνατά μου για το ομορφότερο σφύριγμα της ζωής μου. Ήταν η ωδή της χαράς . Πρέπει να πω πως αν για κάτι ήμουν υπερήφανος στον εαυτό μου ήταν το σφύριγμά μου. Είχε σπουδαία ποιότητα και έκταση. Δεν ήταν μόνο η δική μου αυτάρεσκη γνώμη. Ήταν γενική η αναγνώριση. Άλλοτε έμοιαζε με ήχο βιολιού, άλλοτε φλάουτου, άλλοτε όμποε. Δυστυχώς, με τα χρόνια, το έχασα: το στόμα, τα χείλη, η γλώσσα μου, τα δόντια έπαθαν αλλοιώσεις. Σήμερα δεν θυμίζει τίποτα από τα παλιά. Σφύριζα τα κύρια θέματα από όλες τις συμφωνίες του Μπετόβεν, την Ημιτελή του Σούμπερτ -το ρεπερτόριό μου ήταν ατελείωτο
Μια φορά, σε μια συνέντευξη, η αξέχαστη Μαρία  Ρεζάν μου ζήτησε να της σφυρίξω κάτι. Χωρίς δισταγμό, της σφύριξα το τελευταίο μέρος από την Ποιμενική του Μπετόβεν.
Έτσι, το μήνυμά μας απλώθηκε στη φυλακή. Κάτι γράφει γι` αυτό η αξέχαστη Καίτη Ζεύγου στα απομνημονεύματά της. Το άκουσαν όλοι, και οι απέναντι γυναικείες φυλακές όπου κρατούνταν η Καλλί και γέλασαν τα χείλη τους. "Ζούμε και υμνούμε τη χαρά της ζωής!" ήταν το μήνυμα.
Αυτό επαναλαμβανόταν δέκα μέρες, ώσπου να μας δοθεί η αναστολή και να βγούμε από τον "Γολγοθά".Από τότε δέθηκα με την "ενάτη" και τον" ύμνο της χαράς". Γι' αυτό την πέρασα στις συγκεντρώσεις του ΚΚΕ εσωτερικού και μαζί με τα ανανεωτικά μηνύματα την κάναμε γνωστή σε όλη την Ελλάδα. Αργότερα, έγινε ο επίσημος ύμνος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και έλειψαν οι αμφισβητήσεις και οι αντιδράσεις. Ήμασταν και γι' αυτό υπερήφανοι.



Σταύρος Παπαθανάκης
Λεωνίδας Κύρκος,μια μεγάλη προσωπικότητα της πολιτικής ζωής της χώρας 
και της Θράκης-Στιγμές από την προσωπική του διαδρομή
Εφημερίδα "Παρατηρητής της Θράκης"
Πέμπτη,27 Οκτωβρίου 2011






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου